Publicaties – Johan De Crom

Ruilen in een kring

Vergeet de één-op-éénruil. Het Antwerpse Eggs & Rabbit Holes lanceert een model van collectieve ruil. “Met één muisklik kan je een cirkel tussen honderden mensen rondmaken. Zij krijgen allemaal één product en staan er één af”, zegt bedenker Steven Verhoest.

Dat nooit eerder iemand op het idee is gekomen. Dat bedenk je wanneer designer Steven Verhoest het concept Eggs & Rabbit Holes uitlegt. Onder die naam lanceert hij met partner Nienke van der Reijden, Peter Theunissen, Sanjeev Gupta, Bert Cattoor en Kristine Kuypers een website waarop gebruikers spullen van de hand doen en er iets naar hun smaak voor in de plaats krijgen. Maar dan heel anders dan hoe we dat vandaag kennen. “Op klassieke ruilsites moeten twee personen interesse hebben in elkaars product of er is geen ruil mogelijk. Dat is een ernstige beperking en wij nemen die weg. Een oneindig aantal gebruikers kunnen met elk hun product in de ruil worden betrokken”, stelt Verhoest. En hij heeft een tweede nieuwigheid in petto: “De aangeboden spullen krijgen geen prijs toegekend. We zorgen voor een ruilketen van een theoretisch oneindig aantal producten zonder ergens een geldwaarde op te kleven.”

Lees verder in Trends, Eggs & Rabbit Holes.

Mag ik alstublieft werken?

Ondernemers met een handicap vragen aangepaste steun

Ze zijn met naar schatting 20.000 en dragen bij tot de economie, maar de meeste Vlaamse ondernemers met een beperking missen de nodige ﬁnanciële steun. “De maatschappij wil te veel voor ons ‘zorgen’, maar wij willen gewoon ondernemen.”

We kunnen toch beter werken dan van een uitkering leven?”, vraagt Luc Demarez retorisch. Hij is rolstoelgebruiker, maar gelukkig voltijds betaald als directeur van Handicap Zelfstandig Ondernemend (HAZO). Die belangenvereniging wordt sinds begin 2012 gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Ondernemen. Ze verdedigt de belangen van ondernemers met een arbeidshandicap, geeft hen persoonlijk advies en organiseert focusgroepen en gespreksavonden. De ondernemers botsen helaas op dezelfde, financiële muur.

Lees verder in pdf HAZO – Ondernemen met een handicap.

Nu eens met de wagen, dan weer met de trein

Je kiest een kleinere bedrijfswagen zodat je ook eens de trein kan nemen, of een bedrijfsfiets. Met een mobiliteitsbudget shopt een werknemer zijn woon-werkvervoer bij elkaar. “Als je vrij kan kiezen, zonder dat het je geld kost, laat je de auto wel eens aan de kant”, zegt CD&V-Kamerlid Jef Van den Bergh. Hij voerde vorige week een wetsvoorstel in.

“De wagen maakt deel uit van onze mobiliteit. We gaan die niet demoniseren, maar maken de alternatieven aantrekkelijker. Wij staan voor positieve stimuli, niet voor een bestraffing van de autogebruiker”, stelt Van den Bergh. “Als je andere vervoersmiddelen mee opneemt in een keuzepakket en die ook even gunstig belast, dan zal de werknemer daar gebruik van maken. Milieubewustzijn passeert altijd langs de portefeuille.”

Het werkt

De cijfers geven Van den Bergh voorlopig gelijk. In 2012 voerden vijf proefbedrijven (Artoos, Boss Paints, Kluwer, KBC en Your Mover) op initiatief van Voka Halle-Vilvoorde, Bond Beter Leefmilieu en Mobiel 21 een mobiliteitsbudget in. Dat gebeurde met middelen uit het Pendelfonds van Vlaams minister van Mobiliteit Hilde Crevits (CD&V) en die middelen leverden op. Waar eerst 80 procent van de personeelsleden met de wagen naar het werk kwam, daalde dit met het mobiliteitsbudget tot 50 procent, ten voordele van de fiets (van 10 naar 22 procent), de trein (van 8 naar 24 procent) en de bus of tram (van 0 tot 4 procent).

Jef Van den Bergh wil de keuze voor een mobiliteitsbudget nu wettelijk verankeren. Hij werkte met Vlaams volksvertegenwoordiger en partijgenote Griet Smaers een wetsvoorstel uit dat werkgevers de kans biedt zo’n budget binnen de organisatie in te voeren op een wijze dat ze met alle sociale en fiscale regels in orde blijven. Werknemers zijn dan vrij om voor zo’n mobiliteitsbudget te kiezen, dan wel alles bij het oude te laten.

Lees verder op Trends, mobiliteitsbudget (paywall)

“Ik ga nooit meer naar de gevangenis”

Foto: Katrijn Van Giel

Zonder coach was ik recht vanuit de gevangenis naar die foute gasten gestapt. Nu kijk ik alleen nog naar de toekomst, het verleden is voorbij.” Het Antwerpse project TOPcoaching (Terug Op Pad) van CAW Metropool kreeg Youssef en vele andere jonge ex-gedetineerden op het juiste spoor. Hun recidive is laag, de intensieve begeleiding werpt zijn vruchten af.

(De Standaard, 4 oktober 2013)

“Vroeger dacht ik dat ik cool was. Ik rookte de hele dag jointjes en hing rond met kerels die inbraken pleegden en drugs dealden. Ik heb geen diploma, ik deed niets anders dan spijbelen. Op mijn achttien jaar heb ik dan een ramkraak gepleegd, ik wilde snel geld en een dikke auto”, zegt Youssef*. Het plan liep fout af, de jongeman uit het Antwerpse werd gesnapt en kreeg 5 jaar gevangenisstraf, waarvan 1 jaar effectief en 4 jaar voorwaardelijk. “Ik was gewoon dom en onder invloed van drugs. Ik was nochtans een slimme jongen, studeerde aso Wetenschappen, maar was compleet onhandelbaar. Door de scheiding van mijn ouders heb ik thuis te veel vrijheid gekregen, maar ik verwijt hen dat helemaal niet. Wij hadden het goed thuis. De frigo stak altijd vol. Ik alleen ben verantwoordelijk voor mijn daden.”

De realiteit van de Antwerpse gevangenis was een shock voor Youssef en hij kroop rechtop. “Ik ben in de eerste week naar de justitiële welzijnsassistent gestapt en kwam zo in contact met TOPcoaching. Mike heeft mij sterk gemaakt. Hij kwam mij wekelijks bezoeken, we hebben heel veel gepraat. Hij gaf me een boek over een man in een depressie die later heel succesvol werd. Ik besefte dat je je leven in handen kon nemen. Thuis en in mijn omgeving werd ik op resultaten beoordeeld. Mijn coach helpt me in het proces daarnaartoe. Dat voelt helemaal anders. Ik krijg de steun die ik nooit heb gevoeld.”

Er altijd zijn

Coach Mike Decuyper zag in die eerste dagen een labiele Youssef: “Hij was enorm beïnvloedbaar, hij wilde erbij horen. Ik heb daarom eerst op zijn motivatie en zelfvertrouwen gewerkt, op zijn wil om iets te veranderen. Maar tegelijk is confrontatie belangrijk. Hij had angst om zijn vader te bellen, dus stelde ik voor dat hij een brief zou schrijven om zijn spijt te betuigen. Tegelijk moet je als coach onzekerheden helpen weg te nemen. Deze jongens hebben doorgaans geen diploma, verliezen hun zogenaamde vrienden, denken nergens terecht te kunnen na de gevangenis. Vaak met reden. Wij zoeken samen met hen naar werk, een woning, regelen de administratie, nemen contact op met schuldeisers, enzovoort.” Youssef glimlacht: “Mike heeft met mij ook rechtertje gespeeld. Ik moet nog altijd maandelijks voor de rechter verschijnen. Om niet volledig te blokkeren of agressief te antwoorden, voeren wij dan een oefengesprek.”

Het voorbeeld illustreert de unieke aanpak van TOPcoaching. “Wij werken niet van achter een bureautje”, zegt Mike. “We nemen de nodige acties met de jongeren mee op en gaan er desnoods mee sporten of iets drinken. We vragen een duidelijk engagement, maar geven ook iets terug. De klemtoon ligt op het gezamenlijk werken naar een uitweg. Dat wekt vertrouwen, daarom zetten zij zich in. Wij zijn ook 24 op 24 uur beschikbaar. Een andere troef ligt in onze continuïteit. Wij zijn in Vlaanderen de enigen die de coaching in de gevangenis aanvatten en die ook doorzetten buiten de muren. Hij sneller we er binnen de muren bij zijn, hoe groter de kans dat de jongens onze hulp ook gebruiken buiten de muren.”

Voor Youssef wierp die intensieve aanpak alvast zijn vruchten af. Hij kwam na zes maanden voorwaardelijk vrij en woont nu bij zijn vader. Hij volbracht een opleiding als lasser en heeft daar na lang zoeken ook een baan in gevonden. “Ik ga het nu niet meer verknallen. Ze hebben veel staatsgeld in mij gestoken!”

*Fictieve naam om privacyredenen

(kaderstuk)

Coaching houdt jongeren uit de cel

TOPcoaching viert zijn vijfjarig bestaan. Het is een samenwerking tussen CAW Metropool, het Antwerps integratiecentrum de8, de gevangenis van Antwerpen, Samen Leven Stad Antwerpen en het departement Welzijn van de Vlaamse Gemeenschap. Het project telt één coördinator en 3,5 voltijds equivalente coaches en wordt gesubsidieerd door Stad Antwerpen. De doelgroep is afgebakend. Het gaat om jongeren van 18 tot 25 jaar uit Antwerpen die in de gevangenis van Antwerpen verblijven. Ze zijn allen voor de eerst keer gedetineerd en zullen op korte termijn vrij zijn. Ze nemen vrijwillig deel en hebben geen verslavings- en/of psychiatrische problemen. Van januari 2012 tot juni 2013 werden 67 jongeren begeleid. De recidive ligt op 20 procent en dat is een gunstig cijfer. Volgens het NICC (Nationaal Instituut voor Criminalistiek) belandt 44 procent van alle vrijgelaten veroordeelden in ons land terug in de gevangenis, meestal na twee jaar.

Dit artikel verscheen in De Standaard (paywall)

Een taal leren moet leuk blijven

‘Het Nederlands moet meer zijn dan een hindernis in het klaslokaal of aan het loket. Nieuwkomers moeten er in kunnen spelen, vechten en vrijen. Onze taal moet een uitgesteld cadeau zijn.’ Moeten nieuwkomers verplicht naar de taalles? Staat die garant voor hun integratie? Heten we anderstalige mensen in het Engels welkom of remmen we ze dan eerder af?

Kortom: wat is de rol van taal bij integratie van anderstaligen? RandKrant peilt bij Ludo Beheydt, Jo Van Vaerenbergh en Geert Bourgeois naar antwoorden op deze vraag. Beheydt is professor Nederlandse en Vlaamse taal en cultuur aan de UCL (Université Catholique de Louvain-laNeuve), Van Vaerenbergh staat bij het Provinciaal Integratie Centrum Vlaams-Brabant (PRIC) in voor lokaal inclusief minderhedenbeleid en Bourgeois (N-VA) is Vlaams minister van Inburgering, Ambtenarenzaken en Vlaamse Rand.

Lees verder in pdf op RandKrant Taal en Integratie, p.4

Werkloze wordt ondernemer

Met beperkte leningen een kleine starter op weg helpen naar zijn eigen zaak. Het is de basisﬁlosoﬁe van Microstart en ze slaat aan. De vzw zette twee jaar geleden voet aan wal in Brussel en breidt het succes uit naar Gent en Luik.

In België is het ondernemerschap nog vooral een zaak voor hoogopgeleiden met een ﬂinke duit startgeld op zak. Dat hoeft niet te verbazen als je kijkt naar de ﬁnanciële en administratieve drempels om een zaak te starten. Die zijn hier veel te hoog”, meent Patrick Sapy. “Het hoeft nochtans helemaal niet zo te zijn. Wist je dat in Frankrijk 40 procent van de ondernemers uit de werkloosheid komt?”
Sapy stond ruim twintig jaar geleden mee aan de wieg van de microkredietverstrekker ADIE (Association pour le droit à l’initiative économique), die kantoren heeft over heel Frankrijk en er samenwerkt met 25 banken. Twee jaar geleden zond ADIE zijn zoon uit naar België. Hij vond geschikte locaties voor een kantoor in Schaarbeek en in Sint-Gillis, en Microstart was geboren. De vzw verstrekt via BNP Paribas Fortis microkredieten van 500 tot 10.000 euro (gemiddeld 3000 euro) aan startende zelfstandigen die elders geen lening kunnen krijgen. Ze betalen voor die kleine kredieten 5 procent dossierkosten en 8,25 procent rente. Microstart kende op 2000 kandidaten al 500 kredieten toe, en dat is een onverhoopt succes. Van die startende ondernemers betaalt 95 procent het bedrag terug.

Lees verder in Microstart & Dreamstart of op www.trends.be.

Lokaal talent in de vitrine

In de Statiestraat in Berchem had een industrieel ingenieur het lumineuze idee om een shop te openen met creaties van lokaal talent uit de buurt. Ontwerpers die anders hun waar niet aan de man weten te brengen, vinden hier een kanaal. Ver van al die lastige administratie… Goei punten, Cédric! Dat verdient een plek in Trends.

Vrij podium voor ontwerpers

In de hippe winkel Talentindebuurt van Cédric Vanheule kunnen lokale ontwerpers hun producten aan de man brengen. “Veel mensen hebben geweldige ideeën, maar krijgen die niet verkocht”, zegt Vanheule. Daarom verkoopt hij hun creaties in zijn vroegere woonkamer.

Lees verder in Trends, Talentindebuurt

Les Chevaux de Dieu

Ik was enorm aangegrepen door de film Les Chevaux de Dieu, die ons het nodige inzicht geeft in de Marokkaanse cultuur en ook in de geest van een zelfmoordterrorist, maar tegelijk bijna nergens in Vlaanderen te zien was en dus weer niet de mensen bereikte die hem moesten zien. Over die frustratie schreef ik deze column voor MO Magazine.

Au nom de dju Bioscooptenten UGC en Kinepolis draaien niet één week Les Chevaux de Dieu. Niet één week. Nergens in Vlaanderen. Dat is een drama. De film legt in zuiver realisme uit hoe voetballende jongetjes in de sloppenwijken van Casablanca neergroeien tot zelfmoordterroristen. Hoe ze onder een blakke zon in stoffige straten tot pantser verharden. Hoe er geen liefde is, alleen gevecht. In een cultuur waar seksualiteit in de kast moet blijven, waar gezonde jongemannen misvormen en verkrampen. En hoe ook daar, ver weg in de Maghreb, je rol in een gezin bepalend is. Hoe iemand in zijn hoop ooit iets voor iemand te betekenen, al is het na dit leven, zichzelf het paradijs inblaast. Nabil Ayouch toont in Les Chevaux de Dieu dat haat en geweld minder met afkomst dan met armoede hebben te maken. Minder met je genen dan met de plek waar je geboren bent. Minder met godsdienst dan met manipulatie. Minder met een keuze dan met een dood spoor.

Lees verder op MO Magazine, Les Chevaux de Dieu

Sorry, Saïd. Foute naam.

Voor MO Magazine ging ik een tijdje ‘under cover’ op de woningmarkt. Ik stuurde op Immoweb een mail naar de eigenaars van 200 huurappartementen, onder mijn eigen naam en die van ene Saïd. Het verschil in reacties was frappant.

Discriminatie op de Vlaamse huurmarkt

Mannen met een Marokkaanse naam worden benadeeld op de Vlaamse huurmarkt. Wanneer “Johan” en “Said” op dezelfde huuradvertenties reageren, krijgen ze opvallend vaak verschillende antwoorden. In zowat de helft van de gevallen heeft de kandidaat met Vlaamse naam een streepje voor.

© Brecht Goris

Nog even en ik was schizofreen geworden. Gedurende drie weken nam ik een dubbele identiteit aan. Ik voorzag een fictieve Said El Lachi van e-mailadres en telefoonnummer. Via Immoweb stuurde ik in zijn naam tweehonderd verzoekjes voor huurappartementen tussen de 400 en 700 euro in Brugge (25), Gent (49), Antwerpen (45), Hasselt (33), Leuven (40) en Halle (8). Telkens op basis van het voorgetypte standaardbericht.

Voor elke stad wachtte ik hooguit een dag om me ook als Johan De Crop (ik veranderde mijn naam met één letter) bij dezelfde eigenaars en immokantoren aan te melden, maar wel bewust in die volgorde. Zo was ik zeker van mijn zaak: als Said werd benadeeld ten opzichte van Johan, was dat alvast niet omdat hij zich pas later kandidaat had gesteld.

Lees verder op MO Magazine, 7 februari 2013

Dienst Roma boekt resultaat

foto: www.europarl.europa.eu

(8 april 2013)

Intensieve Roma-begeleiding loont

“Je moet eerst hun vertrouwen winnen”

“Vandaag staan de ouders aan de poort rapporten te vergelijken, vroeger kregen we hun kinderen niet eens naar school”, zeggen Koen Geurts en Gabriel Mihai van de Dienst Roma en Woonwagenbewoners in Brussel. Ze bouwen met eigen Roma-medewerkers de brug naar een andere cultuur. “De Roma worden overal uitgesloten. Hun wantrouwen naar ‘de ander’ is enorm.”

Het is vandaag Internationale Roma-dag. We vieren de grootste etnische minderheid van Europa, maar zonder feestneus. De Roma leven met zo’n tien miljoen mensen verspreid over het continent (30.000 in België) en worden overal met de nek bekeken. Ze leven vaak in de grootste armoede en zijn op zichzelf teruggetrokken. “Dat is historisch gegroeid”, zegt Koen Geurts, coördinator van de Dienst Roma en Woonwagensbewoners (DRW) van het Regionaal Integratiecentrum Foyer in Molenbeek. “Ze worden nergens graag gezien, omdat ze een rondtrekkend volk zijn. Hun systematische uitsluiting heeft zijn sporen nagelaten, de Roma hebben een enorm wantrouwen in de ander, de ‘gadje’. Dat krijg je maar weggewerkt met brugfiguren uit hun eigen cultuur, zoals onze Roma-bemiddelaars.”

Het Roma-volk is zeer divers. Er zijn de Manoesj, die tien eeuwen geleden uit Noord-Indië in Oost-Europa toekwamen en later naar West-Europa trokken. De Roms ondergingen de slavernij in Moldavië en toen die een eeuw geleden werd afgeschaft, trokken ze rond als zigeuners. De Roma uit de Balkan en Slovakije zijn sedentair, ze wonen vandaag ook in België in appartementen. “Tijdens het communisme werd hun verboden rond te trekken, ze moesten op staatsbedrijven werken. Bij de val van de Muur werden ze opnieuw uitgesloten”, zegt Koen Geurts. “En vergeet ook niet: tijdens de Holocaust werden 500.000 Roma vermoord. Dat is in verhouding zelfs meer dan onder de joden.”

Cultuurconflict

De DRW is vooral een tweedelijnsorganisatie. Scholen en onderwijsdiensten (1300 vragen in 2011), en onder meer gerechtelijke diensten en politie, sociale diensten en Comités voor Bijzondere Jeugdzorg (700 vragen in 2011) kunnen er terecht als ze botsen op integratieproblemen met de Roma. “Wij leggen dan uit hoe de Roma handelen vanuit hun cultuur en treden op als bemiddelaars”, zegt Gabriel Mihai. “Als hun kind twee dagen geschorst is van school omdat het zich misdragen heeft, dan snappen de Roma-ouders dat niet. Wij doen alle moeite om hun kinderen naar school te krijgen en als ze dan iets mispeuteren, ‘mogen’ die naar huis. Voor hen is dat bizar en ze denken dat ze ‘weer niet welkom zijn’.”

De vijf bemiddelaars van de Foyer begeleiden ook rechtstreeks de Roma-gezinnen. “Ik help hen papieren in te vullen, maar vraag dan ook dat hun kinderen naar school gaan. Het is geven en nemen. Op die manier boeken wij vooruitgang”, zegt Gabriel. “Als je ziet dat ze uiteindelijk niet meewerken, dan stopt de hulp. Blijven we geduld opbrengen, dan verliezen we krediet bij de anderen.”

Resultaat

De DRW bestaat tien jaar, maar vooral de recentere inschakeling van bemiddelaars begint zijn vruchten af te werpen. In 2008 en 2009 werden nog 66 en 54 kinderen door de Foyer in een school ingeschreven, in 2010 en 2011 waren dat er al 116 en 104. Het aantal afwezigheden van de begeleide kinderen daalde van 52 naar 26 procent. “De scholings- en ook tewerkstellingsgraad liggen bij de Roma zeker nog altijd hoger dan bij andere etniciteiten”, stelt Koen Geurts. “Maar de geesten veranderen”, zegt Gabriel. “Vandaag staan ouders aan de schoolpoort de rapporten van hun kinderen te vergelijken.”

Hoe zit het met de criminaliteit onder de Roma? “Wij denken niet dat die hoger ligt dan bij andere groepen. Bepaalde misdrijven zijn wel verbonden aan bepaalde families. Sommige zetten kinderen in om in te breken, het gaat om bendes die heel Europa rondreizen. Ook neppetities organiseren om geld af te troggelen van voorbijgangers is een gekend fenomeen.”

Discriminatie

Volgens het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding zijn de Roma vaak slachtoffer van discriminatie op de arbeids- en woningmarkt en van haatberichten. Sinds 2009 behandelde het Centrum 38 dossiers, waarvan 14 over cyberhate. “Wij vragen de overheid hier streng tegen op te treden, want het ondermijnt ons werk volledig”, zegt Koen Geurts. “Daarnaast willen we dat ze het systeem van Roma-bemiddelaars uitbreidt over België en dat er meer werk-leerprojecten komen voor 15- tot 18-jarigen. Vele Roma zijn op die leeftijd al vader en moeten voor hun gezin instaan, ze willen onderwijs met werk combineren.”

Dit artikel verscheen in aangepaste versie op De Standaard, 8 april 2013