“Een kind ziet helemaal niets verkeerd aan zwartepiet, dus waarom zouden we hem dan afschaffen?” Het is heel erg gek en verontrustend dat dit een argument is van de verdedigers van zwartepiet. Het is namelijk de reden bij uitstek waarom we die hele zwartepiet uit de stoomboot moeten smijten. Dat een kind beelden krijgt van een zwarte slaaf die door schoorstenen kruipt in dienst van een grote blanke man zonder daar iets kwaads in te zien – logisch, het gaat om een kind -, is precies de reden waarom we echt komaf moeten maken met deze traditie. Een kind is volop bezig zijn beelden op de wereld te vormen. Kiezen wij er dan echt doelbewust voor om in dat beeldenpakket er eentje op te nemen van een zwarte – ach vooruit dan, een ‘neger’ – die het hulpje is van de brave, lieve, blanke heilige vader? Is dat echt iets waarvan wij Belgen willen zeggen: ‘ja, daar kies ik voor’? Waar wij trots op zijn omdat het tot onze collectieve geschiedenis behoort? Zeggen wij echt: ‘ja, wij zijn Congo gaan leegroven’, en ‘ja, wij hebben er onder majesteitelijk gezag handen afgehakt van arme negertjes’, maar ‘neen, al wie zwart is, moet daar niet over beginnen zagen’, want ‘waar is da feesje, hier da feesje?’ en ‘ik heb recht op wat ik gewoon ben’? Gaan we echt in het contract met nieuwkomers laten opnemen dat ze moeten begrijpen dat wij jaarlijks een kinderfeestje houden met verwijzingen naar hun rol als slaaf? Omdat wij zelf in 1982 chocoladen ventjes kregen? En snoep uit een zak van een zwarte man met oorbellen? Is dat wat we in fierheid uitdragen? Het kolonialisme vormt de ‘zwartste’ bladzijde – of mag ik ‘meest duistere’ zeggen – uit onze Belgische geschiedenis, maar wij staan dus op en rechten de rug als iemand dat van ons wil afpakken. En wij zijn fier dat we op deze waarden en normen geen duimbreed hebben toegegeven. Bravo.
Ik ben zelf een blanke man van bijna veertig en pas de jongste jaren ben ik, dankzij het debat, eindelijk gaan stilstaan bij die zwartepietfiguur. Ik had er nooit iets mis in gezien en juist dat is verontrustend. Juist dat is het hele probleem. Al van voor de bokshandschoenen van het Vlaams Blok ontplof ik van woede bij racistische uitspraken, bij discriminatie, bij alles wat mensen uitsluit en op basis van vooroordelen in een hokje plaatst. Maar dat we met veel ‘tamtam’ (sta even stil bij de negatieve connotatie die we verbinden aan een Afrikaans muziekinstrument – u ooit opgevallen?) elk jaar een traditie omarmen die dat hokjesdenken bij kinderen installeert, dat lag al sinds de jaren tachtig buiten mijn blikveld. Meer dan dertig jaar heb ik dat normaal gevonden en juist dat is het probleem. Dat we gewoon niet beseffen welke beelden we binnenkrijgen. Beelden die onze kijk op anderen mee bepalen.
En dan dat andere argument: “Je mag het feest van kinderen niet afnemen.” Chantage via het kind. Nu niet langer binnen het huwelijk, maar in het publieke forum, met camera’s erop. En met niemand die daartegen inbrengt: ‘durf nog eens één keer de liefde voor mijn kind misbruiken voor uw eigen behoeftekes en ik zal u…’. Neen, het passeert allemaal geruisloos. Ik zal u zeggen wat een kind wil. Dat is alvast niet uw eigen nostalgie naar zwartepieten die u in de zak staken in de feestzaal van het parochiecentrum. Kinderen willen spelen en leut maken en hebben lak aan de nostalgische buien van hun ouwe pa. Ze willen FIFA spelen en hebben geen ene boodschap aan een ploegske Rode Duivels dat dertig jaar geleden in Mexico twee matchkes meer kon winnen dan verwacht. Uw tradities, uw radio Nostalgie, laten onze kinderen koud. En als je dan toch per se op je strepen staat, trek ze dan ook door. Pak hun Mindcraft af, gooi de Twister open. Beter is het evenwel je niet aan te stellen. Van al je principes krijg je een stijve nek. Stel je open, treed uit de verkramping, laat nu eindelijk los en een nieuwe wind binnenwaaien. Je dagen zijn geteld, je doden zijn begraven.
Neen, Johan, niet akkoord deze keer!
En als ik vandaag de tijd vind om je doorgedraaid politiek correcte pamflet te weerleggen, dan zal ik dat zeker doen.
Ik weet niet of zo’n eenzijdig afschaffen een goed idee is (problemen los je meestal niet op door te doen alsof ze er nooit geweest zijn). Maar inderdaad, nostalgie naar de zwarte piet van weleer lijkt me kwalijke emotie … vooral omdat ik me een tijd meen te herinneren waarin het hele sinterklaasfeest niet stond of viel met de exacte kleur van zwarte piet. Een mens zou nog gaan denken dat blackface centraal staat in de Vlaemsche identiteit, zoals het nu verdedigd wordt. (nadenken over zwarte piet is overigens niet alleen ‘politiec correct’, maar ook historisch correct … zeg ik dan als pedante historica https://singinginthearchives.wordpress.com/2014/12/02/st-nick/)
Ik had vandaag andere plannen maar maak graag tijd om je van antwoord te dienen. Neem je even de tijd het te lezen zoals ook ik naar jouw mening heb geluisterd?
—
Beste Johan,
Ik hou er van je stukken te lezen.
Alhoewel ik niet steeds je mening deel geven ze een goed beeld wat jij of anderen denken over bepaalde onderwerpen. Ze helpen me de zaken ook eens langs de andere kant te bekijken.
In je stukken zie ik dat je jezelf er ook toe dwingt dit te doen.
Mag ik dan vragen of je dit deze keer hebt gedaan? Ik ga proberen om je met me mee te nemen want ik sta aan de andere kant. Ik ben zelf ook een blanke man, zit een beetje voorbij de veertig en heb drie jonge kinderen.
Ik heb vroeger nooit stilgestaan bij het feest van Sinterklaas & Zwarte Piet en zie er de jongste jaren nog steeds geen graten in.
Wat ik zie is een feest voor kinderen, waar ook ouderen kunnen van genieten. En ik zie een team van een zwarte en een witte man die samenwerken om er een schitterend spektakel van te maken. Mijn dochter zei me het voorbije weekend dat het voor haar aanvoelde als yin en yang. Een fijne samenwerking tussen wit en zwart.
Mag ik zeggen dat de tegenstanders hier een fantastische kans hebben laten liggen om er het eerste echte multiculturele feest van te maken? Het enige feest waar er écht wordt samengewerkt tussen mensen met verschillende huidskleur!
Ja, als we van de oorsprong uitgaan dat Sinterklaas een zwarte slaaf heeft vrijgekocht die daarop heeft toegezegd hem zijn leven lang te dienen, dan heeft dit een oorsprong in slavernij. Maar dan vraag ik je: Is dat dan zo erg? Er is toch geen enkel weldenkend mens die terug wil naar dat verleden? Of het feest gebruikt om zwarten de stempel slaaf te geven?
We kunnen Zwarte Piet zien als een vrijgevochten slaaf die zijn trots heeft herwonnen en nu naast zijn witte vriend staat met wie hij samen een eind heeft gemaakt aan de slavernij! Stel je het verhaal voor dat we in dat geval aan onze kinderen kunnen vertellen.
Natuurlijk is de slavernij een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis, maar je kan die bladzijde er niet uitscheuren. Ik ben voorstander om die bladzijde aan iedereen te laten lezen. Dat laat toe dat wij, witte ex-slavendrijvers, kunnen toegeven dat we fout waren toen. En dat geeft de kans aan de nazaten van deze slaven ons te vergeven. Zo valt er een pak schuldgevoel van onze schouders en weten zij ook dat wij ons daarvoor schamen.
Nogmaals, ik lees je stukken graag.
Bijvoorbeeld ‘Harde meesters helen de wonden’ over de film Black en Image. Daar geef je toch zelf aan dat overdreven politieke correctheid niet werkt? Het werkt natuurlijk beter als de stemmen komen vanuit de eigen gemeenschap zoals de regisseurs. Het stukje van Lies Lefever heb je ondertussen al wel gelezen neem ik aan?
http://www.lieslefever.be/index.php/2016/11/12/pietenpact/
Graag verwijs ik ook naar het ludieke ‘Neutraal opsporingsbericht’. Daar lees ik toch dat je zo nu en dan een kat, een kat mag noemen? Wel ja, Zwarte Piet is een ex-slaaf, maar, neen, een kind bedoelt het niet racistisch als het zegt: “Kijk, papa, Zwarte Piet!”. Dat is gewoon herkenning omdat kinderen nu eenmaal nog niet zoveel zwarten hebben gezien. Ik ben niet zwart, dus ik kan dat niet in hun plaats zeggen, maar dat ben jij tenslotte ook niet.
Weet je wat ik héél erg vindt? Het pietenpact versterkt het racisme. Een hoop mensen die zich er nooit mee hebben bezig gehouden worden verplicht een standpunt in te nemen. Mensen, waaronder ikzelf, die met veel plezier naar ‘Dag Sinterklaas’ hebben gekeken en het ook aan hun kinderen hebben voorgeschoteld krijgen nu te horen dat de makers er voor uitkomen dat dat racistisch was. Want dat is wat de bedenkers hebben gedaan door het pact te ondertekenen.
Opnieuw zien we daar de verschrikkelijke ziekte van onze tijd; je mag je mening niet meer zeggen. Het pact niet ondertekenen maakt je een racist, het wel ondertekenen … euh … ook!
Ik heb er nog eentje: Aanpassen of opkrassen!
Dat hoor je weer veel de laatste dagen. Beladen woorden. Harde woorden. Maar er wordt iets mee gezegd dat wel klopt. Als ik op vakantie ben pas ik mij aan. Ik probeer een woordje Italiaans te spreken. Ik doe mijn schoenen uit als ik een moskee bezoek. In Jemen gaf ik me uit als gelovige christen omdat het daar moeilijk uit te leggen is dat je in geen enkele god gelooft. Weet je wat? Ik pas zelfs mijn woordenschat aan als ik naar Nederland ga, want sommige Vlaamse woorden worden daar niet gebruikt! Allemaal vanzelfsprekend. Respect, heet dat.
Dus mag ik dan ook het omgekeerde verwachten?
Ja, wij vieren hier Sinterklaas en Zwarte Piet. Vreemd, zo’n feest waarbij een zwarte naast een witte staat! En, oei, dat had iets met slavernij te maken? Daar moet een probleem zijn!
Neen, daar is geen probleem, maar je moet je wel even openstellen om het te begrijpen en wij moeten ook de moeite doen om het uit te leggen.
Ik vrees dat je wat allergisch reageert op het probleem van het racisme. Ik snap dat ook wel, hoor. Er is te veel racisme in onze maatschappij. Maar misschien moet je toch eens proberen in gesprek te gaan met het Vlaams Blok. Het zijn óók mensen met een mening die gegroeid is uit de frustratie niet gehoord te worden! Jouw tekst wordt daar waarschijnlijk door niemand gelezen.
Ik ben er niet van overtuigd dat mijn kinderen geen boodschap hebben aan mijn radio Nostalgie. Ik vind sommige dingen van vroeger belangrijk dus ik probeer ze over te brengen. ‘Opvoeding’, heet dat.
Volgens mij ervaren kinderen het Sinterklaasfeest als een kleurrijk feest. Een feest dat hun nieuwsgierigheid prikkelt. Een kennismaking met een fijne zwarte man die lollig is, kattekwaad uithaalt en snoepjes gooit. Een positieve eerste indruk die hen de kans geeft te ontdekken dat niet iedereen blank is.
Maar ik ga daar niet in overdrijven; van mij mogen ze Minecraft blijven spelen. Ik ben niet bang van vernieuwing maar het verleden mag ook gehoord worden.
Vind je trouwens ook niet dat Sint & Piet al een mooie evolutie hebben doorgemaakt? Van slaaf via knecht naar assistent om tenslotte op gelijke hoogte met de Sint te staan. En de Sint? Was dat vroeger niet een katholieke hooghartige heilige en nu een soort van seniele goedhartige grijsaard?
Ik vind niets fout aan de Witte Sint en de Zwarte Piet die is neergezet in Dag Sinterklaas.
Neen, voor mij is het duidelijk: Zwarte piet mag, neen, MOET blijven. Hij maakt het feest juist beter!
Want, en nu ga ik trachten af te sluiten, “Je mag het feest van kinderen niet afnemen” als chantage afschilderen? Komaan, Johan, je kan toch beter dan dat!?
Het feest wordt op deze manier de facto van de kinderen afgenomen. Het stopt écht niet met zwarte piet uit de stoomboot te smijten, hoor. Waarom moet die Sint altijd blank zijn? Waarom ziet die er nog altijd uit als een katholieke heilige? Wat doe je met de mijter en de staf?
Begrijp je dat ik met mijn betoog niet opkom voor racisme, maar juist voor méér kleur? Laat het Sinterklaasfeest het feest zijn met een hoekje af. Geen Coca Cola of fast food die gemaakt wordt om door iedereen lekker gevonden te worden maar een feest waar wat geschiedenis aan vast hangt.
Bedankt voor je tijd!
Feestelijke groeten,
Michael
Dag Michaël,
Bedankt voor je reactie. Eerst en vooral wil ik zeggen dat ik je niet als een racist zie omdat je zwartepiet verdedigt. Ik vermeld bewust het woord racisme niet, want wat is dat eigenlijk? Ik associeer racisme met bewust neerkijken op een ander – al dan niet geuit. Zwartepiet is ooit ergens opgedoken, wij zijn ermee opgegroeid en we zagen hem als een lollige grapjas of soms een kwaaierik waarvoor je moest oppassen en zeker een heel jaar braaf moest blijven. Het is bijna niemand aangeleerd dat dat een zwarte, onderdanige knecht is. Het probleem is dat hij dat dus wel is. De focus ligt er niet op, het is onze bedoeling niet, maar het beeld wordt wel jaar in jaar uit meegegeven. Als Bacardi voor haar drank reclame maakt met een wulpse vrouw in schaarse kledij, ben ik ervan overtuigd dat het niet de bewuste bedoeling is van Bacardi om vrouwen als lustobject voor te stellen, maar als die affiche voor mijn deur hangt, denk ik wel permanent aan seks terwijl ik aan drank zou moeten denken. En daar gaat het om, de voortdurende infiltratie van beelden op je geest. Precies omdat het hier om een feest voor kinderen gaat, lijkt het mij gezond en nodig om die link tussen zwart zijn en volgzaamheid voorgoed door te knippen, want kinderen zijn een leeg vat en wat wij er in gieten, is hoe ze er gaan uitzien. Dus pleit ik minstens voor roetvegen, ik vind het duidelijker om ook de kleding en de oorbellen weg te nemen. We kunnen toch wel creatief genoeg zijn om met een alternatief te komen? Iemand stelde de smurfen als hulpjes voor, dat zou nog eens geestig zijn.
Ten tweede zijn we in een samenleving waarin we doorgetrokken voor gelijkheid kiezen vrij slecht bezig als we ons gevoel bij zwartepiet gaan opleggen aan anderen. Wij voelen er vrolijkheid en een feestje bij, dus dan moeten Afrikanen het ook maar plezant vinden? Wat voor een samenlevingsmodel is me dat? Als jij je buurman een bijnaam geeft die hij niet kan waarderen, ga jij dan koste wat het kost die bijnaam blijven gebruiken omdat je hem zelf sympathiek bedoeld hebt? Neen, dat doe je niet. Je past je aan aan zijn wensen. Het zou dus fatsoenlijk zijn om rekening te houden met de gevoeligheid van anderen, zeker als die niet compleet uit de lucht is gegrepen (oorbellen, dikke lippen, onze geschiedenis in Congo,…). Als de piet echt door de schoorsteen kwam, dan zou hij trouwens eerder roetvegen hebben dan glimmend tot achter zijn oren zwart zien, niet?
Als je zegt dat alles bij het oude moet blijven omdat “wij” (de blanken bedoel je allicht, niet de allochtoon die hier geboren is – daar begint het al) dat gewoon zijn, dan sta je geen millimeter open voor de gevoeligheid van zwarten en minderheden in dit debat. Dat is niet zo bedoeld omdat jij in jouw opgelopen emotie ‘ons’ erfgoed verdedigt, maar dat maakt weinig uit. Jij hebt gezegd dat de ander zich moet aanpassen. Je vindt dat dat ergens mag omdat jij als toerist je schoenen uitdoet in de moskee, maar je vergeet te bedenken dat zwarten hier uit respect ook niet beginnen te zingen in jouw parochiekerk. Je stelt het voor alsof zij zich op geen enkel terrein aanpassen (“ze moeten dit nu ook maar eens voor ons doen”, zeg je ongeveer), maar in de vele kleine gewoontes die wij in België hebben, moeten zij zich permanent aanpassen. Alles is hier ongeveer anders! Vraag jij aan deze mensen dat zij naast al die kleine aanpassingen (die je au fond al niet erkent) ook nog eens aanvaarden dat zij worden beledigd en vernederd door verwijzingen naar de verschrikkelijkste periode uit hun geschiedenis?
‘Laat ons die geschiedenis uitwissen’, zeg je. Anders moeten we de joden ook een ster laten dragen en een zwart-witte pyjama om de Holocaust collectief te verwerken? Seriously?
Je stelt Piet en Sinterklaas voor als een kans op een feest van multiculturaliteit. Maar een feestje voor iedereen, organiseer je ook met iedereen. En aan een feestje dat iedereen mee organiseert, mag iedereen een inbreng hebben. Wat jij voorstelt is een feestje waarin alleen jij de regels oplegt en waarin ik dat plezant moet vinden of moet opkrassen. Gezellig! Ik denk niet dat er veel allochtonen op jouw feestje gaan komen.
Wat niet de zwarte medemens maar mij persoonlijk wel heel kwaad maakt, Michaël, is het verwijt dat ik ‘politiek correct’ schrijf. Van dat goedkoop verwijt, krijg ik nu eens het ***. Het is de opmerking als er geen argumenten meer zijn, volledig hol. Tegen mij zeggen dat ik politiek correct schrijf, is een belediging van mijn intellect. Ik schrijf om niemand te plezieren en om niemand te sparen. Het interesseert me geen ene bal wie mijn waarheid bevoordeelt of benadeelt. Daarin precies zit de consequentie in mijn stukken, die soms rechts en meestal links overkomen, maar gewoon volgen wie ik ben. En ik ben iemand die vindt dat we een film moeten durven maken over Afrikaanse bendes in Brussel, ook als dat geen fraai beeld van de zwarte gemeenschap geeft. Ik ben iemand die vindt dat je in een pv moet kunnen zeggen dat de dief een Marokkaan of Roemeen was als het slachtoffer van een misdrijf dat zo denkt te hebben gezien, omdat het sneller naar de dader kan leiden – een verkeerde arrestatie is dan het risico van het vak. Maar ik ben dus ook iemand die zegt dat het geen goed idee is om vernederende beeldvorming te blijven gebruiken in weerwil van vele mensen hun gevoelens en dat die gevoelens een plaats moeten hebben. Aan die drie standpunten is onderling voor mij niets inconsequent.
Het ergst van al vind ik de stelling dat je kan begrijpen dat een pleidooi voor roetpieten mensen racistisch maakt. Daarmee zeg je dat het normaal is dat we mensen gaan haten wanneer ze, enkel in woord en debat, opkomen voor hun mening en gevoelens. Dat is net hetzelfde als tegen je dochter zeggen dat ze op de dag van haar verkrachting een te kort rokje droeg. Een paar uur geleden had de leuze ‘Relschoppen op een kinderfeest is erger dan racisme’ 5000 likes. Mensen die tegen de gevestigde waarden ingaan, zijn dus relschoppers? Dat laatste heb jij natuurlijk niet gezegd, maar in je petitie voor het behoud van alles wat je al kende doe je hetzelfde. Je zegt: ‘jij mag hier zijn en je bent oké, maar je moet alles precies ondergaan zoals wij het je zeggen, tenzij we misschien zelf vinden dat je stilaan wat meer rechten krijgt’. Maar waag het dus niet daar zomaar zelf voor op te komen.
Michaël, ik geloof echt in je goed inborst, maar ik hoop dat je deze tekst echt in je opneemt en inziet wat jouw houding bij anderen teweegbrengt. Vermenigvuldig dat gevoel met vele duizenden keren en je komt in de buurt van hoe allochtonen zich bij dit alles moeten voelen.
Johan, je hebt me compleet murw geslagen. Met een bulldozer raas je over mijn woorden en, ja, oprecht goede bedoelingen.
Ik wil er een paar dingen uithalen:
– Mijn naam wordt zonder puntjes geschreven. Je wist dat. Respect.
– Je vindt me een racist en schrijft dat ook expliciet. (“Eerst en vooral wil ik zeggen dat ik je niet als een racist zie omdat je zwartepiet verdedigt.”) Blijf het genoeg herhalen en ik zal me er naar gedragen.
– Zwarte piet is géén zwarte onderdanige knecht. Dat is hetgeen dat jij er in wil zien. Ik niet. Ik wil daar net helemaal vanaf.
– Dat van Bacardi moet je niet uitleggen. Ik snap dat en je hebt er gelijk in. Alleen is dit geen parallel met het Sinterklaasfeest. Bacardi gebruikt vrouwen wel degelijk bewust als lustobject met de bedoeling die lust te vertalen naar dranklust.
– Zwarte piet is niet ‘volgzaam’. Tenminste niet volgens het beeld dat ik van hem heb.
– Ik leg aan niemand een gevoel op. Maar ik denk wel dat ik mensen kan duidelijk maken dat ze ‘Zwarte Piet’ als een soort van geuzennaam zouden kunnen zien. Misschien kunnen we mensen er van overtuigen dat ze trots en vrijgevochten zijn zodat ze uit hun slachtofferrol kunnen kruipen?
– Aanpassen: Ja! Natuurlijk! Ik gaf de voorbeelden van op vakantie. Als toerist dus. Moest ik naar een ander land verhuizen dan zou ik meer doen, hoor. De taal vloeiend leren spreken, contact zoeken met de bevolking, respect verdienen maar het niet opeisen. In gesprek gaan met de mensen die mij als indringer zien. Deel willen uitmaken van die maatschappij. Niet op een kluitje gaan wonen met andere mensen van mijn cultuur. De lokale tradities respecteren.
Uiteindelijk kies ik ervoor om daar te gaan wonen omdat ik denk dat het daar beter is. Ik ga niet, zoals vroeger, patertje spelen omdat ik vind dat de lokale bevolking achterlijk is en moet ‘geholpen’ worden. Neen, dan kan ik beter opkrassen.
Wat is, tussendoor even, jouw mening i.v.m. de franstaligen die in de faciliteitengemeenten gaan wonen? Mogen die eisen dat ze worden aangesproken in het Frans?
– Ik wil de geschiedenis niet uitwissen, wel integendeel. De parallel met de jodenvervolging wringt seriously. Dat is een nog veel te recent verleden om daar met een feestje rond te werken. Over de inquisitie mogen van mij wel grapjes gemaakt worden ondanks het feit dat ook dat één van de verschrikkelijkste periodes uit onze geschiedenis is. Heb je trouwens al eens naar Allo Allo gekeken?
– Dat van dat ‘doorgedraaide politieke pamflet’ had ik niet mogen schrijven. Het klopt inderdaad niet. Ik heb me toen laten opzwepen door m’n gevoelens en alles wat ik daarvoor al gelezen had. Maar ik ga me er niet voor excuseren; je had er anders kunnen op reageren. Het was niet een ‘opmerking als er geen argumenten meer zijn’ maar een opmerking voorafgaand aan de argumenten, in een opwelling geschreven.
– Een pleidooi maakt mensen niet racistisch maar wel een pietenpact dat de mensen door hun strot geramd krijgen. Dat is meer dan woord en debat.
Kijk je rond je? Vlaanderen & Nederland staan in vuur en vlam. Mensen staan met getrokken messen tegenover elkaar. Het racistische kooltje (dat iedereen in zich draagt, dat is genetisch bepaald, spreek me niet tegen) schiet in vuur en vlam.
(dat iedereen racisme in zich draagt wil natuurlijk niet zeggen dat ik het niet verwerpelijk zou vinden)
– Je komt met een leuze af: “Relschoppen op een kinderfeest is erger dan racisme” Jij keurt het dus goed dat er geweld wordt gebruikt als de niet-fysieke reden je maar dicht genoeg aan het hart ligt?
“Mensen die tegen de gevestigde waarden ingaan, zijn dus relschoppers?” Als die werkelijk rel schopten, dan waren het inderdaad relschoppers, ja.
Wij zitten waarschijnlijk in twee compleet verschillende omgevingen. In mijn omgeving zitten glasheldere racisten. Maar dat zijn ook mensen met een mening die moet gehoord en, als ze het toestaan, omgebogen worden. Of ga je ze tegen de muur zetten en de trekker overhalen? Jij denkt misschien dat je daarmee het racisme kan uitroeien, maar dat zal het net versterken. In elk geval hebben racisten stemrecht dus dat moet al reden genoeg zijn om er mee in gesprek te gaan.
Voor mijn verklaring van het woord racisme sluit ik me aan bij wat Van Dale daarover zegt.
http://www.vandale.be/opzoeken?pattern=racisme&lang=nn